মৌলিক অধিকাৰ আৰু নিৰ্দেশাত্মক নীতিৰ মাজৰ পাৰ্থক্যসমূহ

1)    মৌলিক  অধিকাৰ আৰু  নিৰ্দেশাত্মক নীতিৰ  মাজৰ পাৰ্থক্যসমূহ লিখা ।     

উত্তৰ  : মৌলিক  অধিকাৰ আৰু  নিৰ্দেশাত্মক নীতিৰ  মাজৰ পাৰ্থক্যসমূহ হ'ল ----

(১) মৌলিক  অধিকাৰসমূহ বাদযোগ্য, কিন্তু নিৰ্দেশাত্মাক নেতাবোৰো বাদযোগ্য  নহয় । 

(2) মৌলিক  অধিকাৰসমূহক সংবিধান নাগৰিকক ৰক্ষণা-বেক্ষণ দিয়াৰ উদ্দেশ্যেৰে সন্নিবিষ্ট কৰা হৈছে । কিন্তু  ৰাষ্ট্ৰ নিৰদেশাত্মক নীতিসমূহক সংবিধানত দেশৰ পৰা নিৰক্ষৰতা,  দৰিদ্ৰতা,  অজ্ঞতা,  সামাজিক বৈষম্য  আৰু  অৰ্থনৈতিক দুৰাৱস্থাৰ প্ৰতিকাৰকল্পে সন্নিবিষ্ট কৰা হৈছে । 

(3) মৌলিক অধিকাৰসমূহক চৰকাৰী কাৰ্যৰ ওপৰত কিছুমান সীমাবদ্ধতা আৰোপ কৰে,  কিন্তু  নিৰ্দেশাত্মাক নীতিসমূহে চৰকাৰী দায়িত্বৰ পৰিসৰ বৰ্ধিত কৰে । 

(4)  মৌলিক অধিকাৰ  ভেঁটি  হৈছে ব্যক্তিবাদ, কিন্তু  নিৰ্দেশাত্মাক নীতিৰ ভেঁটি  হৈছে সমাজবাদ ।

(5) মৌলিক অধিকাৰসমূহে ভাৰতবৰ্ষত ৰাজনৈতিক গণতন্ত্ৰৰ প্ৰচলন সূচনা কৰিছে । কিন্তু নিৰ্দেশাত্মাক নীতিৰ জৰিয়তে জনসাধাৰণক অৰ্থনৈতিক স্বাধীনতা দি ভাৰতবৰ্ষত ৰাজনৈতিক গণতন্ত্ৰৰ লগতে অৰ্থনৈতিক গণতন্ত্ৰ প্ৰতিষ্ঠাৰ চেষ্টা কৰা  হৈছে । 

(৬) মৌলিক অধিকাৰ কাৰ্যকৰীকৰণৰ কাৰণে কোনো নতুন বিধিৰ দৰকাৰ নহয়, কিন্তু নির্দেশক নীতিসমূহ কাৰ্যকৰী কৰিবলৈ চৰকাৰে নতুন বিধি প্রণয়ন কৰিবলগা হয়।

(৭) দেশত জৰুৰী অৱস্থা বাহাল থাকিলে কিছুমান মৌলিক অধিকাৰ বাতিল হয়, আদালতৰ জৰিয়তেও তেতিয়া সেই অধিকাৰক সাব্যস্ত কৰিব নোৱাৰি; কিন্তু জৰুৰী অৱস্থা বাহাল থাকিলে নির্দেশক নীতি বাতিল হৈ নাযায়। চৰকাৰে যিকোনো সময়তে এই নীতিসমূহক কাৰ্যকৰী কৰাৰ ব্যৱস্থা গ্রহণ কৰিব পাৰে। 

(৮) মৌলিক অধিকাৰ আৰু নিৰ্দেশক নীতিৰ মাজত সংঘাতৰ সৃষ্টি হ'লে, মৌলিক অধিকাৰেই অগ্ৰাধিকাৰ পায়।