Pages

Pages

Tuesday, August 10, 2021

ধাতু আৰু অধাতু VIII

১) কাৰণপ দৰ্শোৱা ঃঃ

(ক) খাদ্য সামগ্ৰী মেৰিছফয়াবলৈ এলুমিনিয়াম পাত ব্যৈৱহাৰ  কৰা হয় ।
উত্তৰ  :  এলুমুনিয়াম এবিধ ঘাতসহনশীল ধাতু । ইয়াক পিটি  খাদ্যসামগ্ৰী মেৰিয়াবছঃ পৰাকৈ পাতল অৱস্থালৈ সহজে নিব পাৰি ।তদুুুপৰি খাদ্য-সামগ্ৰীত এলুমিনিয়াম পাত মেৰিয়ালে  ই খাদ্যত অক্সিজেন আৰু অন্যান্য বস্তুৰ বিক্ৰিয়া ঘটাত  বাধা দিয়ে , যাৰ ফলত খাদ্যবস্তুৰ সোৱাদ আৰু গুণগুণ  অটুট  থাকে । 
 (খ) জুলীয়া পদাৰ্থ তপতাবলৈ ব্যৱহাৰ কিৰা নিমজ্জন দণ্ডবোৰ ধাতৱীয় পদাৰ্থৰে নিৰ্মিত । 
উত্তৰ ঃ ধাতুবোৰ হৈছে তাপ আৰু বিদ্যুতৰ সুপৰিবাহী । সেয়েহে , জুলীয়া পদাৰ্থ তপতাবলৈ ব্যৱহাৰষেএস কৰা নিমজ্জন দণ্ডবোৰ ধাাতৱীয় পদাৰ্থৰে নিৰ্মিত । 
(গ) তামে জিংকক ইয়াৰ লৱণ দ্ৰৱৰ পৰা অপৰসাৰিত কৰিব নোৱাৰে ।
উত্তৰ ঃ তাম  হৈছে জিংকতকৈ কম সক্ৰিয় ধাতু । এবিধ কম সক্ৰিয় ধাতুৱে তাতকৈ এবিধ বেছি  সক্ৰিয় ধাতুক তাৰ লৱণৰ দ্ৰৱৰপৰা  অপসাৰিত কৰিব নোৱাৰে । সেয়ে ,  তামে জিংকক তাৰ  লৱনৰ দ্ৰৱৰ পৰা অপসাৰিত কৰিব নোৱাৰে । 

(ঘ) ছডিয়াম আৰু পটেছিয়াম কেৰাচিন ডুবাই ৰখা হয় ।
উত্তৰ ঃ ছ'ডিয়াম আৰু পটেছিয়াম হৈছে বৰ সক্ৰিয় ধাতু । ইহঁতে অক্সিজেন আৰু পানীৰ সৈবটবটতে প্ৰৱলভাৱে বিক্ৰিয়া কৰি প্ৰচুৰ পৰিমাণে  তাপ উৎপন্ন কৰে । সেইকাৰণে  , ইহঁতক বিপদৰ পৰা  হাত হাৰিবলৈ কেৰাচিনত ডুবাই ৰখা হয় ।


২) তোমালোকে নেমু টেঙাৰ আচাৰ এলুমিনিয়ামৰ পাত্ৰ এটাত সংৰক্ষিত কৰি ৰাখিব  পাৰিবা ? ব্যাখ্যা  কৰা ।
উত্তৰ ঃ নেমু টেঙাৰ আচাৰ এলুমিনিয়ামৰ পাত্ৰত  সংৰক্ষণ কৰিব নোৱাৰি । কাৰণ , নেমু টেঙাত থকা চাইট্ৰিক এছিডে এলুমিনিয়াম (ধাতু) ৰ সৈতে বিক্ৰিয়া কৰি হাইপড্ৰ'জেন গেছ উৎপন্ন কৰিব আৰু আচাৰখিনি নষ্ট হ'ব । 
৩) ফছফৰাছক  ঠাণ্ডা পানীত  ডুবাই ৰাখা হয় কিয় ? 
উত্তৰ: ফছফৰাছ হ'ল এবিধ অতি সক্ৰিয় অধাতু  । সাধাৰণ  উষ্ণতাৰ সংস্পৰ্শলৈ আহিলৈ বায়ুৰ  অক্সিজেনৰ( O) লগত বিক্ৰিয়া ঘটি জ্বলি উঠে  । আনহাতে, ফছফৰাছে ঠাণ্ডা পানীৰ লগত বিক্ৰিয়া  নকৰে । সেইবাবেই ফছফৰাছক  ঠাণ্ডা পানীত ডুবাই ৰাখা হয়  ।
৪) সাধাৰণ উষ্ণতাত  জুলীয়া অৱস্থাত থকা  মৌল দুবিধৰ নাম কি  কি  ? 
উত্তৰ  : সাধাৰণ  উষ্ণতাত জুলীয়া অৱস্থাত  থকা মৌল দুবিধৰ নাম হ'ল পাৰা ( Hg) আৰু  ব্ৰমিন (Br) . 
৫) সাধাৰণ উষ্ণতাত জুলীয়া অৱস্থাত থকা ধাতু বিধৰ নাম কি ? 
উত্তৰ  : পাৰা বা মাৰকিইউৰি (Hg)।
৬)  সাধাৰণ উষ্ণতাতজুলীয়া অৱস্থাত থকা অধাতু  বিধৰ নাম      
      কি  ?
উত্তৰ : ব্ৰমিন (Br) .
৭) ধাতু  কাক বোলে ?  উদাহৰণ দিয়া । 
উত্তৰ :  ৰাসায়নিক বিক্ৰিয়াত যোজক কক্ষৰপৰা ইলেকট্ৰন এৰি দি ধনাত্মক আধানযুক্ত  আয়ন গঠন কৰা মৌলক ধাতু  বোলে । যেনে -- আইৰণ (Fe) ; কপাৰ (Cu); জিংক (Zn) , সোণ (Au) ,ৰূপ (Ag) ইত্যাদি । 
8) ধাতুৰ ভৌতিক ধৰ্মসমূহ  লিখাঁ ।
উত্তৰ  : ধাতুৰ  বৈশিষ্ট্যসমূহ  হ'ল  ---
i) ধাতুবোৰ ঘাতসহনীয়তা । ধাতুবোৰক পাতল চেপেটা আকাৰত গঢ় দিব পৰা যায় ।
ii) ধাতুবোৰ নমনীয়তা । ধাতুবোৰক টানি মিহি তাঁৰলৈ পৰিৱৰ্তন কৰিব পাৰি ।
iii) ধাতুবোৰ নিনাদী গুণবিশিষ্ট । ধাতুবোৰক  টান পদাৰ্থৰে আঘাট কৰিলে উচ্চ শব্দ সৃষ্টি হয় ।
iv ) ধাতুবোষ ঔৰ বিদ্যুতৰ সুপৰিবাহী । ধাতুৰ মাজেৰে বৈদ্যুতিক আধান পাৰ হৈ যাব পাৰে ।টট
v ) ধাতুবোৰ উষ্ণতা বা তাপৰ সুপৰিবাহী । ধাতুবোৰৰ চসচসমাজেৰে  তাপ পৰিবাহীত হয় ।
vi) ধাতুবোৰ উচ্চ গলনাংক আৰু উতলাংক বিশিষ্ট ।

৮) অধাতু কাক বোলে ? অধাতুৰ ভৌতিক ধৰ্মসমূহ  লিখাঁ ।
উত্তৰ :  যিবোৰ মৌলই ইলেকট্ৰন গ্ৰহণ কৰি ঋণাত্মক আধানযুক্ত আয়ন সৃষ্টি কৰে , সেইবোৰ মৌলকে  অধাতু বোলে । 
উদাহৰণ :  কাৰ্বন(C), অক্সিজেন (O) , ছালফাৰ (S)  ইত্যাদি ।
৯) অধাতুৰ বৈশিষ্ট্যসমূহ লিখাঁ ।
উত্তৰ  : অধাতুৰ বৈশিষ্ট্যৈপনঌচষিসমূহ হ'ল ---
ক) গ্ৰেফাইটৰ বাহিৰে অন্য  অধাতুবোৰ বিদ্যুতৰ কুপৰিবাহী । 
খ) অধাতুবোৰ অনমনীয় ।
গ)  অধাতুবোৰৰ চিকমিকনি নাই ।
ঘ) হাইড্ৰজেনৰ (H) বাহিৰে অন্যবোৰ  অধাতু তাপৰ কু-পৰিবাহী ঙ) ব্ৰমিনৰ বাহিৰে অন্যবোৰ অধাতু সাধাৰণ উষ্ণতাত  গোটা বা        গেছীয়  অৱস্থাত থাকে । সাধাৰণ উষ্ণতাত ব্ৰমিন জুলীয়া।            অৱস্থাত থাকে ।
চ) অধাতুবোৰ ঘনত্ব কম ।
ছ) অধাতুবোৰ নিনাদী গুণসম্পন্ন নহয় ।
জ) অধাতুবোৰ গলনাংক আৰু উতলাংক কম ।

No comments:

Post a Comment